อาการตาล้าและเมื่อยตา Asthenopia

ศูนย์สายตา ไฮลักซ์ วิชั่น 

อาการตาล้าและเมื่อยตา Asthenopia

ในการซักถามอาการของคนไข้ที่มาปรึกษาปัญหาทางสายตา คนไข้มักมีอาการปวดเมื่อยในลูกตา กระบอกตาหรือเบ้าตา สายตาสู้แสงหรือมองใกล้แพ้แสง ความกระชับการมองลดลง อ่อนเพลีย พร่ามัวในช่วงเย็น ฯลฯ เห็นภาพซ้อนเมื่อจ้องใกล้ ๆ หรือมีอาการร่วมกับอาการอื่น เช่น เวียนศีรษะ ปวดศีรษะ เป็นต้น

Asthenopia เป็นเทอมอธิบายถึงกลุ่มอาการที่เกิดจากการล้าของกล้ามเนื้อปรับโฟกัสของเลนส์ตา (ciliary muscle) ที่พยายามควบคุมความคมชัดของภาพ หรือมาจากกล้ามเนื้อลูกตา (extra-ocular muscle) ที่พยายามนำภาพจากตาทั้งสองข้างให้ปรากฏเป็นภาพเดียว (binocular single vision) อย่างไรก็ตาม อาการที่กล่าวมาบางอย่างอาจมาจาก เยื่อบุตาอักเสบเรื้อรัง (chronic catarrhal-conjunctivitis), เยื่อบุตาอักเสบเรื้อรังโดนแสงแดด และรุนแรงขึ้นทำให้เกิด Asthenopia แม้ว่าคนไข้จะไม่มีปัญหาสายตา หรือสายตาได้รับการแก้ไขแล้ว

อาการ

1. ปวดเมื่อยตา

คนไข้มักบรรยายอาการปวดภายในตา หรือกระบอกตา ปวดหัว มักเกิดขณะใช้สายตาเพ่งในงานที่ต้องใช้เวลานาน เช่น การพิมพ์งานใกล้เท่านั้น

2. มองใกล้ไม่ชัด

ขณะที่มองใกล้ คนไข้ไม่สามารถหาแนวภาพในการพาร้าง และความสัมพันธ์ของแนวภาพจากตาทั้งสองข้างได้ดี ทำให้สายตามัวในช่วงเย็น ต้องเพ่งนานมากกว่าจะชัด หรือเวลามองเปลี่ยนระยะจากใกล้ไปไกล หรือไกลไปใกล้ จะเกิดอาการพร่ามัวหรือมองเบลอเกิดขึ้น

3. สายตาสู้แสง หรือแพ้แสง

เมื่อมีแสงจ้า หรือในช่วงเย็นจะทนต่อแสงน้อยลงเป็นพิเศษ

4. อาการต่อเนื่อง เช่น โรคอ่อนเพลียทางจิต, ศูนย์แสง, กระตุกของกล้ามเนื้อใบหน้า

ทั้งนี้ ไม่ควรแปลความผิดทางอารมณ์เนื่องจากอาการประสาท ไม่ถูก รวมเป็นอาการต่อเนื่องจากแอสทีโนเปีย

อาการทั้งหมดที่กล่าวมาจะปรากฏรุนแรงในช่วงเย็นค่ำ เมื่อคนไข้อ่อนเพลีย และพบความสว่างจากหลอดไฟ มักเป็นขณะมองใกล้มากกว่ามองไกลบ่อยครั้ง อาการเหล่านี้มักปรากฏในผู้ป่วยที่ใช้ตาเพ่งเป็นเวลานาน เช่น การอ่านหนังสือ, อาชีพของกลุ่มอาการอาจมาจากความอ่อนเพลีย หรือเจ็บปวด หรือเป็นผลจากอาการรับประทานยา หรือแอลกอฮอล์ ความรุนแรงของอาการ ไม่ได้ขึ้นอยู่กับจิตสำนึกหรือปริมาณของความผิดปกติ แต่ขึ้นอยู่กับการหาสาเหตุทางสุขภาพของคนไข้